Vitamin E là một loại vitamin tan trong chất béo, là một thành phần quan trọng giúp duy trì hoạt động bình thường của các cơ quan trong cơ thể là một chất chống oxy hóa giúp làm chậm các quá trình gây tổn thương tế bào.
1. Vitamin E có tác dụng gì?
Vitamin E là một chất dinh dưỡng quan trọng đối với thị lực, sinh sản và sức khỏe của máu, não và làn da. Do vitamin E cũng có đặc tính chống oxy hóa nên có thể bảo vệ các tế bào của bạn chống lại tác động của các gốc tự do, đây là các phân tử được tạo ra khi cơ thể phân giải thức ăn hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá và chất phóng xạ. Các gốc tự do có thể dẫn đến các bệnh nguy hiểm như bệnh tim, ung thư và các bệnh khác.
Nếu bạn dùng vitamin E vì mong muốn nhận được đặc tính chống oxy hóa của nó thì hãy nhớ rằng việc bổ sung này có thể không mang lại lợi ích tương tự như chất chống oxy hóa tự nhiên có trong thực phẩm. Do đó Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association/AHA) đã đưa ra một khuyến cáo người khỏe mạnh nên bổ sung các chất chống oxy hóa trong đó có vitamin E bằng cách thực hiện chế độ ăn hợp lý có nhiều trái cây, rau và ngũ cốc thay vì từ các thực phẩm chức năng bổ sung, do các thực phẩm chức năng bổ sung này có nhiều nguy hại cho sức khỏe nhiều hơn là lợi ích của nó mang lại.
2. Liều dùng vitamin E
Bảng sau đây là nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị (Recommended Dietary Allowance – RDA) cho liều lượng vitamin E mỗi ngày bạn cần có từ thực phẩm và bất kỳ chất bổ sung nào
| Nhóm tuổi | Trợ cấp chế độ ăn uống được đề nghị (RDA) mỗi ngày | Mức dung nạp cao hơn (UL) mỗi ngày |
| Người lớn | ||
| 19 tuổi trở lên | 15 mg | 1.000 mg |
| Trẻ em và thanh niên | ||
| 1 đến 3 năm | 6 mg | 200 mg |
| 4 đến 8 năm | 7 mg | 300 mg |
| 9 đến 13 tuổi | 11 mg | 600 mg |
| 14 đến 18 tuổi | 15 mg | 800 mg |
| Cân nhắc đặc biệt | ||
| Phụ nữ mang thai từ 14 đến 18 tuổi. | 15 mg | 800 mg |
| Phụ nữ có thai từ 19 tuổi trở lên | 15 mg | 1.000 mg |
| Phụ nữ cho con bú từ 14 đến 18 tuổi. | 19 mg | 800 mg |
| Phụ nữ cho con bú từ 19 tuổi trở lên | 19 mg | 1.000 mg |
3. Uống vitamin E trong bao lâu?
Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, chế độ dinh dưỡng và từng lứa tuổi khác nhau thì thời gian sử dụng vitamin E sẽ khác nhau, ví dụ:
- Để phục hồi sau phẫu thuật mắt bằng laser, người bệnh cần 343 IU vitamin E (alpha-tocopheryl nicotinate) và 25.000 đơn vị vitamin A (retinol palmitate) được chia cho 3 lần mỗi ngày trong vòng 30 ngày, sau đó tiếp tục sử dụng hai lần mỗi ngày trong 2 tháng.
- Đối với một rối loạn di truyền trong máu làm giảm mức độ protein trong máu được gọi là bệnh thiếu máu Beta thalassemia, người bệnh cần 298 mg vitamin E mỗi ngày trong 4-8 tuần.
Do đó, để biết chính xác hàm lượng và thời gian sử dụng vitamin E phù hợp với điều kiện sức khỏe cụ thể, bạn cần được bác sĩ tư vấn kỹ lưỡng trước khi bắt đầu sử dụng.
4. Tác dụng phụ của vitamin E
Khi sử dụng ở liều thích hợp vitamin E đường uống an toàn với cơ thể và hiếm khi gây tác dụng phụ nhưng khi sử dụng liều cao có thể gây ra:
- Buồn nôn
- Tiêu chảy
- Mệt mỏi
- Yếu đuối
- Đau đầu
- Nhìn mờ
- Phát ban
- Rối loạn chức năng tuyến sinh dục
- Tăng nồng độ creatine trong nước tiểu.
Ngoài ra, có mối lo ngại rằng những người có sức khỏe kém nếu sử dụng vitamin E liều cao có nguy cơ tử vong cao.
Nghiên cứu gần đây cho thấy rằng sử dụng vitamin E bằng đường uống có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt hay tăng nguy cơ tử vong ở những người có tiền sử bệnh tim nặng, như đau tim hoặc đột quỵ. Do đó, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi dùng vitamin E nếu bạn có:
- Thiếu vitamin K
- Viêm võng mạc sắc tố (Retinitis pigmentosa)
- Rối loạn chảy máu
- Tiểu đường
- Tiền sử đau tim hoặc đã bị đột quỵ trước đó
- Ung thư đầu cổ
- Bệnh gan
Việc bổ sung vitamin E có thể làm tăng nguy cơ chảy máu do đó nếu có kế hoạch phẫu thuật, bạn hãy ngừng dùng vitamin E trước hai tuần. Ngoài ra, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc sử dụng vitamin E nếu bạn sắp có hoặc vừa mới trải qua thủ thuật mở các động mạch bị chặn và nong mạch vành ở tim.
Tương tác thuốc
Các thuốc có tương tác với vitamin E gồm:
- Tác nhân alkyl hóa (Alkylating agents) và kháng sinh chống ung thư (anti-tumor antibiotics): Có lo ngại rằng việc sử dụng vitamin E liều cao có thể ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị của các loại thuốc hóa trị này.
- Sử dụng vitamin E cùng với các loại thuốc chống đông máu hoặc một số thảo dược sẽ làm giảm hiệu quả của thuốc chống đông máu và làm tăng nguy cơ chảy máu.
- Statin và niacin: Uống vitamin E với statin hoặc niacin có thể có lợi cho những người bị cholesterol cao nhưng có thể làm giảm tác dụng của niacin.
- Uống vitamin E cùng với vitamin K có thể làm giảm tác dụng của vitamin K.
Vitamin E hàng đầu – Thực phẩm phong phú
Vitamin E được tìm thấy chủ yếu trong các thực phẩm có chứa chất béo, chẳng hạn như bơ thực vật, dầu thực vật, mầm lúa mì, các loại hạt, hạt bơ, và hạt. Ngũ cốc nguyên hạt, ngũ cốc tăng cường và rau lá xanh cũng chứa Vitamin E.
Tiếp xúc với không khí và chế biến tại nhà máy có thể đặc biệt gây hại cho hàm lượng Vitamin E trong thực phẩm. Để giúp bảo vệ hàm lượng Vitamin E của chúng, dầu thực vật nên được giữ trong hộp đậy kín để tránh tiếp xúc với không khí không cần thiết.
Món ăn Vitamin E mỗi khẩu phần Hạt hướng dương, 1/4 cốc 12,3 mg Hạnh nhân, 1/4 cốc 9,2 mg Bơ hạnh nhân, 2 muỗng canh 7,8 mg Dầu mầm lúa mì, 1 muỗng cà phê 6,7 mg Hạt phỉ, 1/4 cốc 5,1 mg Ngũ cốc, mầm lúa mì, nướng, 1/4 chén 4,5 mg Hạt thông, 1/4 cốc 3,2 mg Đậu phộng, 1/4 cốc 3.0 mg Rau bina, nấu chín, 1/2 chén 1,9 mg Dầu hướng dương, 1 muỗng cà phê 1,9 mg Sốt cà chua, đóng hộp, 1/2 chén 1,7 mg Swiss chard, nấu chín, 1/2 chén 1,7 mg Rau củ cải, nấu chín, 1/2 chén 1,4 mg Tương tác dinh dưỡng
Vitamin C, niacin, selen: Ba chất dinh dưỡng này là cần thiết để giữ Vitamin E ở dạng hoạt động trao đổi chất. Một chế độ ăn giàu vitamin E không thể có tác dụng tối ưu trừ khi nó cũng giàu thực phẩm cung cấp các chất dinh dưỡng khác.
Vitamin K: Ở mức cao (1.000 miligam trở lên), Vitamin E có thể cản trở quá trình chuyển hóa Vitamin K.